Cổ tức là gì? Công thức tính tỷ lệ chi trả cổ tức như thế nào?

Cổ tức là gì? Nó chính là một khoản lợi nhuận ròng. Được trả cho mỗi loại cổ phần có thể bằng tiền mặt hoặc tài sản có giá trị khác. Từ chính nguồn lợi nhuận của công ty sau khi đã thực hiện thanh thoán nghĩa vụ tài chính. Cổ tức có thể được thanh toán thông qua tài khoản ngân hàng.

Mục lục bài viết

Cổ tức là gì

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 4 của bộ luật doanh nghiệp năm 2020. Cổ tức chính là một khoản lợi nhuận ròng được chi trả cho mỗi loại cổ phần. Có thể bằng tiền mặt hoặc các tài sản khác. Trong đó, nhà đầu tư có thể hiểu khoản lợi nhuận ròng của doanh nghiệp là khoản tiền chênh lệch giữa tổng doanh thu của doanh nghiệp trừ đi tổng các chi phí bao gồm cả thuế.

co-tuc-la-gi-min

Cổ tức là gì

Cổ tức được chia thành mấy loại

Cổ tức được chia thành 2 loại đó là: cổ tức cổ phần phổ thông và cổ tức cổ phần ưu đãi

Cổ tức cổ phần phổ thông

Theo quy định tại Điều 135 của bộ luật doanh nghiệp năm 2020. Được pháp luật quy định rõ về việc chi trả cổ tức cho cổ đông sở hữu phần phổ thông kèm theo các điều kiện như sau:

Điều kiện trả cổ tức phổ thông

Cổ tức trả cho cổ phần phổ thông sẽ được xác định. Từ số lợi nhuận ròng đã thực hiện và khoản chi trả cổ tức. Sẽ được trích ra từ phần lợi nhuận của công ty. Công ty cổ phần được phép chi trả cổ tức của cổ phần phổ thông phù hợp với các điều kiện sau đây:

  • Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ đóng thuế. Và các nghĩa vụ tài chính khác đúng theo quy định của pháp luật.
  • Đã trích lập các quỹ công ty và bù đắp xong các khoản lỗ trước đó theo quy định của pháp luật và điều lệ công ty.
  • Ngay sau khi thanh toán hết số cổ tức. Công ty vẫn phải đảm bảo thanh toán đầy đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác khi đến hạn thanh toán.

Cổ tức cổ phần ưu đãi

Đối với cổ tức cổ phần ưu đãi này, các cổ đông sẽ được trả cổ tức với mức cao hơn so với mức cổ tức cổ phần phổ thông nhận được. Bên cạnh đó, khi nhà đầu tư sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức thì sẽ nhận được cổ tức ổn định hàng năm. Trong đó, bao gồm cả cổ tức thưởng và cổ tức cố định không bị phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh.

Điều kiện trả cổ tức cổ phần ưu đãi

Tùy theo từng loại cổ phần ưu đãi cổ tức mà nhà đầu tư được hưởng các quyền lợi và hạn chế khác nhau. Theo đúng quy định pháp luật Khoản 1,2,3 Điều 117 của bộ luật doanh nghiệp năm 2020. Về việc cổ tức cổ phần ưu đãi như sau:

  1. Cổ phần ưu đãi cổ tức chính là cổ phần được trả cổ tức với mức cao hơn so với mức cổ tức thông thường hoặc ổn định theo từng năm. Cổ tức được chia hàng năm bao gồm cổ tức thưởng và cổ tức cố định. Dạng cổ tức cố định sẽ không bị phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của công ty. Mức nhận cổ tức cố định sẽ được xác định, ghi rõ trong cổ phiếu của cổ phần ưu đãi cổ tức.

Cổ phần ưu đãi cổ tức có các quyền sau:

Nhận cổ tức theo đúng quy định tại khoản 1 Điều này.

Nhận phần tài sản còn lại tương ứng với tỷ lệ sở hữu cổ phần của công ty. Sau khi công ty đã thanh toán xong hết các khoản nợ. Cổ phần ưu đãi hoàn lại khi công ty bị giải thể hoặc phá sản.

Quyền khác như cổ đông phổ thông, trừ trường hợp theo quy định tại khoản 3 điều này. Đó là cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức sẽ không có quyền biểu quyết. Dự họp đại hội cổ đông và đề cử người vào Hội đồng ban quản trị và trong ban kiểm soát. Trừ trường hợp đối với quy định tại khoản 6 Điều 148 của bộ Luật này.

Các chỉ số về cổ tức

Khi nhà đầu tư phân tích về cổ tức của một doanh nghiệp. Bạn cần quan tâm tới các chỉ số sau: 

Tỷ lệ chi trả cổ tức

Tỷ lệ chi trả cổ tức chính là tỷ lệ phần trăm (%) giữa cổ tức được chi trả bằng tiền chia cho lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp đó ( Hay là cổ tức chỉ trả cho 1 cổ phiếu / EPS )

ty-le-chi-tra-co-tuc

Đố với trường hợp QNS ở trên

QNS_cotuc-min

Tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ được tính (123.147.885.500 + 150.702.675.000) / 1.291.776.601.066 = 21.2%

Tỷ suất cổ tức 

Tỷ suất cổ tức ( Còn gọi là Dividend yield ) chính là tỷ suất sinh lời mà nhà đầu tư có thể nhận được từ cổ tức nếu như mua cổ phiếu ở mức giá tại thời điểm hiện tại.

Công thức tính tỷ suất cổ tức 

dividend

Các hình thức chi trả cổ tức

Theo đúng quy định tại điều khoản 3, Điều 135 của bộ Luật doanh nghiệp 2020. Cổ tức có thể sẽ được các công ty chi trả bằng cổ phần hoặc tiền mặt. Cũng có thể bằng các tài sản giá trị khác theo đúng quy định của công ty. Nếu như công ty chi trả cổ tức bằng tiền mặt thì phải quy đổi về VNĐ. Và thực hiện phương thức thanh toán theo đúng quy định của pháp luật. 

Có thể hiểu là hiện nay, có 3 hình thức chi trả cho cổ tức được áp dụng nhiều nhất đó là:

Trả cổ tức bằng tiền mặt

Ưu điểm trả cổ tức bằng tiền mặt

Mang đến sự tin tưởng cho các cổ đông đang tìm kiếm lợi nhuận trong các khoản đầu tư. Đối với những nhà đầu tư an toàn thì việc nhận tiền mặt của công ty có tính chất đảm bảo hơn việc công ty giữ lại tiền và tiếp tục tái đầu tư.

Điều đó sẽ chứng minh cho việc công ty có dòng tiền vững mạnh. Đầu tư sẽ không bị rủi ro. Nhưng nhà đầu tư cũng cần lưu ý xem xét đến thời gian chi trả trong một thời gian dài. Tạo sự ổn định và tăng trưởng cổ tức. Nhưng vẫn phải cẩn thận với các công ty đi vay nợ để trả tiền cổ tức.

Nhược điểm trả cổ tưc bằng tiền mặt

Đó là phải chịu thuế 2 lần. Lần 1 là thuế thu nhập doanh nghiệp ( Mức hiện tại từ 20 – 22%). Tùy theo từng nghề và đặc điểm riêng mà sẽ có những chính sách đóng thuế khác nhau. Lần 2 là thuế thu nhập cá nhân cho phần cổ tức đó khoảng 5%. 

Và đối với các công ty đang khó khăn về mặt tài chính. Hoặc vào thời điểm công ty đang muốn phát triển nhanh. Mở rộng thị trường thì việc trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ làm cho công ty càng rơi vào tình trạng khó khăn. Giảm lượng tiền trong doanh nghiệp gây thiếu hụt tiền để mở rộng hoạt động kinh doanh, sản xuất. Ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của doanh nghiệp.

Trả cổ tức bằng cổ phần

Ý nghĩa của việc trả cổ tức bằng cổ phần chính là không bị thay đổi về mặt tài chính. Tình hình kinh doanh của công ty và chỉ bị thay đổ về mặt bút toán kế toán.

Đối với các nhà phân tích hoặc đầu tư giá trị thì việc này gần như là vô ích. Đó cũng chính là lý do mà Bershire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett chưa bao giờ thực hiện việc chia tách hay trả cổ tức bằng cổ phiếu. Giá của cổ phiếu Bershire Hathaway tại thời điểm năm 2017 là hơn 6 tỷ đồng / 1 cổ phiếu hạng A

Đối với người phân tích kỹ thuật thì có thể tận dụng được sự hưng phấn từ các nhà đầu tư. Nó sẽ có ích về mặt tâm lý trong đầu tư tài chính ngắn hạn. Khi mà xuất hiện tin báo chia cổ tức bằng cổ phiếu, thì lúc đó giá cổ phiếu sẽ tăng.

Ưu điểm trả cổ tức bằng cổ phiếu

Đối với những dạng cổ phiếu ít thanh khoản thì việc trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ làm tăng tính thanh khoản của thị trường lên. Rủi ro thanh khoản sẽ bị giảm xuống. Cũng như làm giảm thị giá điều đó sẽ giúp nhà đầu tư có thể mua được các mã cổ phiếu dễ dàng. Khi đó, giá cổ phiếu sẽ lại tăng.

Nhà đầu tư sẽ không bị tính thuế 2 lần so với việc trả cổ tức bằng tiền mặt.

Công ty cũng có thể giữ lại tiền mặt để vượt qua khó khăn, mở rộng sản xuất. Đầu tư vào những dự án mang đến lợi ích cho các nhà đầu tư.

Nhược điểm trả cổ tức bằng cổ phiếu

Vì vốn hóa không bị thay đổi, chia cũng giống như không chia. Trong khi đó, nhà đầu tư cũng phải chờ từ 2 – 3 tháng để cổ phiếu mới được phát hành về tài khoản và có thể bán được cổ phiếu trả cổ tức.

Doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả sẽ làm giá cổ phiếu bị ảnh hưởng.

Nhiều khi nhà đầu tư bị dính vào cổ phiếu lẻ và rất khó để thanh khoản.

Dù nhà đầu tư được trả cổ tức bằng cổ phiếu hoặc cổ phiếu thưởng. Thì về bản chất đó chính là thay đổi bút toán kế toán từ lợi nhuận chưa phân phối sang vốn chủ sở hữu. Thường trong ngắn hạn sẽ có ảnh hưởng tích cực giá cổ phiếu. 

Trả bằng tài sản khác quy định tại Điều lệ công ty

Hình thức trả cổ tức theo quy định của công ty sẽ ít gặp hơn trong 2 trường hợp trên. Nhưng tùy theo điều lệ của công ty mà sẽ có thêm các điều khoản chi trả cổ tức này. Ví dụ như trả bằng bất động sản, hàng hóa, các sản phẩm tài chính khác…

Các quy trình trả cổ tức

Căn cứ vào điểm b khoản 2 Điều 138 trong bộ Luật doanh nghiệp năm 2020. Đại hội đồng cổ đông chính là cơ quan có nghĩa vụ quyết định mức cổ tức hằng năm đối với từng loại cổ phần. Nhưng mức cổ tức được trả sẽ do hội đồng quản trị kiến nghị.

Căn cứ theo khoản 4 điều 135 Bộ Luật doanh nghiệp năm 2020, có nêu rõ quy trình trả cổ tức như sau: 

Bước 1: Hội đồng quản trị sẽ kiến nghị mức cổ tức mà các cổ đông sẽ được trả. Quyết định thời hạn và thủ tục trả cổ tức.

Bước 2: Đại hội đồng cổ đông sẽ tiến hành các cuộc họp thường niên để xem xét các phương án trả cổ tức sau đó sẽ quyết định mức cổ tức đối với các loại cổ phần khác nhau.

Bước 3: Sau khi đã xác định được thời gian chi trả cổ tức. Hội đồng quản trị sẽ lập danh sách các cổ đông được nhận cổ tức. Sau đó sẽ xác định mức cổ tức được trả đối với các loại cổ phần khác nhau. Hình thức và thời hạn trước 30 ngày mỗi lần trả cổ tức.

Bước 4: Gửi thông báo đến cho các cổ đông về việc chi trả cổ tức. Theo đó các báo cáo sẽ được gửi về địa chỉ đăng ký của cổ đông trước khi thực hiện việc chi trả cổ tức. Chậm nhất là 15 ngày.

Bước 5: Thực hiện chi trả cổ tức cho các cổ đông. Thành toán đầy đủ 6 tháng tính từ ngày kết thúc cuộc họp cổ đông hội đồng thường niên.

Chú ý:

Trong trường hợp vào thời điểm kết thúc lập danh sách chi trả cổ tức mà cổ đông đã chuyển nhượng cổ phần của mình. Thì người chuyển nhượng chính là người có quyền hưởng cổ tức của công ty.

Trong trường hợp công ty thực hiện chi trả cổ tức. Bằng cổ phần thì công ty không cần phải làm thêm thủ tục chào bán thêm cổ phần. Nhưng trong khoảng thời gian 10 ngày tính từ ngày thanh toán cổ tức. Công ty đó bắt buộc phải đăng ký vốn điều lệ tương ứng với tổng mệnh giá đối với số cổ phần chi trả cổ tức.

Cổ tức có mục đích và ý nghĩa gì

Đây là một phương thức đặc biệt quan trọng đối với cổ đông trong việc phân phối lại các khoản lợi nhuận của công ty. Đối với các cổ đông, việc công ty thực hiện chi trả cổ tức sẽ chứng minh rằng công ty đó vẫn đang hoạt động tốt. 

Đối với góc nhìn của các nhà đầu tư việc công ty chi trả cổ tức có ý nghĩa tích cực hơn việc giữ lại với mục đích tái đầu tư.

Trong vài năm trở lại đây, việc các nhà đầu tư có xu hướng đầu tư cổ phiếu thu cổ tức cũng đang dần trở nên phổ biến bởi

Nó mang lại nguồn thu nhập khá ổn định cho các nhà đầu tư

Nhà đầu tư có thể hưởng được lãi kép nếu lãi suất trên thị trường bị giảm mạnh

Thông thường thì các công ty, doanh nghiệp có kết quả kinh doanh tốt đều thực hiện chi trả cổ tức cho các cổ đông.

Tổng kết

Trên đây, Box.edu đã chia sẻ toàn bộ kiến thức về cổ tức là gì cho các nhà đầu tư. Cách tính cổ tức cũng như việc chi trả bằng cổ phiếu hay tiền mặt sẽ lợi hơn. Hy vọng, nhà đầu tư có thể rút ra được cho mình những bài học đầu tư quý giá. Chúc bạn thành công.

Rate this post
Xin chào các bạn! Mình là Hà Nguyên Phương Hiện đang là tác giả của Box.edu.vn website nổi tiếng chuyên review, đánh giá, giới thiệu các khóa học hay nhất hiện nay.